Μαύροι ωκεανοί της Λίλας Μάντζαρη

«Μαύροι Ωκεανοί» 

Συγγραφέας: Λίλα Μάντζαρη

Εκδόσεις Ζενιθ

Γραφει η Γεωργία Α.

Υπάρχουν βιβλία που τα διαβάζεις σαν παρατηρητής, κρατώντας την ασφαλή απόσταση της σελίδας. Και υπάρχουν εκείνα τα άλλα, τα λίγα, που σε παίρνουν από το χέρι και σε βάζουν μέσα στη δίνη των συναισθημάτων τους. Το βιβλίο  «Μαύροι Ωκεανοί» ανήκει αναμφίβολα στη δεύτερη κατηγορία. Από την πρώτη κιόλας σελίδα ένιωσα πως δεν μου επιτρέπει να το προσπεράσω επιφανειακά  απαιτούσε την προσοχή μου, κατανόηση, κρίση. Με έκανε να θυμώσω, να συγκινηθώ, να αμφισβητήσω  και τελικά να μείνω σιωπηλή κοιτάζοντας το κενό όταν έκλεισα την τελευταία σελίδα.

Στο κέντρο της ιστορίας βρίσκεται ο Αλέξανδρος, ένας άντρας που παλεύει με τις σιωπές του περισσότερο απ’ ό,τι με τους ανθρώπους γύρω του. Κουβαλάει ενοχές, αναστολές και μια βαθιά, σχεδόν πνιχτή ανάγκη να ξαναβρεί κομμάτια του εαυτού του που χάθηκαν μέσα στις επιλογές του. Αυτή η εσωτερική του μάχη τον κάνει απίστευτα ανθρώπινο. Σε στιγμές έπιασα τον εαυτό μου να θέλει να τον προστατεύσει, να του πει ότι δεν είναι ο μόνος που κάποιες φορές φοβάται να αναμετρηθεί με τις συνέπειες των πράξεών του. Παρά τα λάθη του και είναι αρκετά δεν γίνεται να μην τον καταλάβεις, να μην τον νιώσεις.

Και ύστερα έρχεται η Έλλη. Ένα κορίτσι που βρίσκεται στο μεταίχμιο ανάμεσα σε δύο κόσμους: εκείνον της εφηβικής αθωότητας που αρχίζει να ξεθωριάζει, και εκείνον της ενήλικης ζωής που την πλησιάζει με ορμή, χωρίς να της έχει δώσει χρόνο να προετοιμαστεί. Η συμπεριφορά της, άγουρη και συχνά παρορμητική, μου γεννησε θυμό. Προσπάθησα να της δώσω χώρο, να δικαιολογήσω τις αντιδράσεις της με βάση την ηλικία της, όμως πολλές φορές η ανωριμότητά της με ξεπερνούσε. Δεν είναι κακός άνθρωπος. Είναι απλώς ένα παιδί που βιάστηκε να ζήσει συναισθήματα μεγαλύτερα από εκείνη.

Η σχέση τους τόσο άνιση, τόσο άτσαλα δομημένη  δύσκολα θα μπορούσε να ανθίσει χωρίς κόστος. Η διαφορά ηλικίας δεν είναι απλώς μια λεπτομέρεια είναι ένας ολόκληρος τρόπος σκέψης, δύο παράλληλες πραγματικότητες που συναντιούνται από σύμπτωση και όχι από ισορροπία. Κι όμως, μέσα από αυτή την ανισότητα γεννιούνται συναισθήματα ξεκάθαρα, δυνατά, σχεδόν αυτοκαταστροφικά. Συναισθήματα που δεν είναι πάντα υγιή αλλά είναι αληθινά  κι αυτό είναι που τα κάνει τόσο έντονα, τόσο επικίνδυνα και τόσο ενδιαφέροντα για τον αναγνώστη.

Η γραφή του βιβλίου είναι απλή και άμεση· δεν επιδιώκει εντυπωσιασμούς. Αυτό ακριβώς της δίνει τη δύναμή της. Οι λέξεις κυλούν σχεδόν αβίαστα, σαν κύμα που δεν σε προειδοποιεί πριν σε τυλίξει. Κάθε κεφάλαιο χτίζει μια νέα ένταση, κάθε σκηνή αποκαλύπτει και μια ακόμα ρωγμή των ηρώων. Και όταν φτάνεις στο τέλος, μένεις με μια γλυκόπικρη αίσθηση που δύσκολα αποτινάσσεται. Για μέρες αναρωτιόμουν: Πού κατέληξαν οι ζωές τους; Πώς συνέχισαν μετά από τόσο συναισθηματικό φορτίο;

Το «Μαύροι Ωκεανοί» δεν είναι ένα εύκολο ανάγνωσμα. Δεν προσφέρει ούτε εύκολες απαντήσεις ούτε άνετες δικαιολογίες. Είναι όμως ένα βιβλίο που σε ταρακουνά, σε αναγκάζει να κοιταχτείς στον καθρέφτη και να σκεφτείς για τα όρια, για τις επιλογές, για τις αγάπες που γεννήθηκαν στραβά και δεν πρόλαβαν ποτέ να ορθώσουν κορμό. Είναι μια ιστορία για όλους όσοι χάθηκαν σε συναισθήματα που δεν μπόρεσαν να διαχειριστούν και για όλους όσοι ξέρουν πως ο έρωτας δεν είναι πάντα φως.

Κι αυτό, από μόνο του, είναι λόγος αρκετός για να το διαβάσει κανείς.